خلاصه مباحث و نکات مهم طرحهای توسعه شهری در ایران وتاریخ طرحهای شهری در انزلی
- 4 سال پیش
- يك ديدگاه
طرحهای جامع و تفصیلی انزلی قبل از انقلاب اسلامی.
طرحهای جامع و تفصیلی انزلی پس از انقلاب اسلامی.
مراحل رشد شهر بندر انزلی از سال ۱۳۳۵
– اولین طرح شهری : طرح پیشنهادی شهر همدان توسط کارل فریش ؛ ۱۳۱۰ ه.ش.
– اولین قانون شهرسازی : قانون تعریض و توسعه معابر و خیابان ها ؛ ۱۳۱۲
( تخریب دیوارهای شهر و ساخت خیابان های جدی روی خندق های کهن )
– تشکیل شورای اقتصاد ؛ ۱۳۱۶
– تهیه اولین نقشه شهرسازی قرن کنونی و مربوط به شهر تهران توسط مستشاران فرانسوی :۱۳۱۶
– قانون و آیین نامه پیشامدگی در گذرگاه ها و خیابان ها ؛۱۳۱۸
– اصلاح قانون توسعه معابر :۱۳۲۰
– تشکیل بخش شهرسازی و طرح ریزی در سازمان آمریکایی موسوم به اصل چهار ترومن۱۳۲۴ ( اولین بار طرح ریزی شیراز توسط: گیبس ؛ اصفهان توسط :کوکس ،سنندج توسط آلتون )
– تشکیل شورای عالی اقتصاد : ۱۳۲۳
– تاسیس سازمان برنامه : ۱۳۲۷
– تصویب قانون نوسازی و عمران شهری : ۱۳۲۷
– قانون شهرداری ها : ۱۳۳۴
– قانون کمک زمینی برای اجرای برنامه های شهرسازی و اقدامات عمرانی : ۱۳۳۹
– از دهه ۴۰ تهیه طرح های شهری در دستور کار کارگزاران قرار گرفت
– آغاز طرح های شهری با کیفیتی که هم اکنون در کشور متداول است : از برنامه سوم (۱۳۴۱-۴۶ )
– تاسیس وزارت آبادانی و مسکن و دبیرخانه شورای عالی شهرسازی : ۱۳۴۳
– تصویب طرح جامع برای بندرلنگه به عنوان اولین شهر : ۱۳۴۴
– تاسیس مرکز آمار ایران : ۱۳۴۴
-.شروع واقعی تهیه و اجرای طرح های جامع : برنامه چهارم (۱۳۴۷-۵۱ )
– قانون اصلاح پاره ای از مواد و الحاق چند ماده به قانون شهرداری : ۱۳۴۵
– آغاز اقدامات عمده برای تحقق بخشیدن به اهداف برنامه ریزی شهری در ایران : ۱۳۴۵
– قانون نوسازی و عمران شهری : ۱۳۴۷
– تصمیم تهیه طرح های جامع برای شهرهایی که در سرشماری سال ۴۵ بالای ۲۵۰۰۰ جمعیت داشته اند؛ برنامه پنجم
– تصویب قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری : ۱۳۵۱ ( شروع اقدام اساسی برای تهیه طرح تفصیلی شهرهایی که طرح جامع آنها تصویب شده بود تغییراتی در تیپ ۱۲ )
– تصویب قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی : ۱۳۵۳
– تغییر در مطالعات طرح های جامع در قرارداد تیپ ۱۲ توسط سازمان برنامه : ۱۳۶۳
– از سال ۶۹ : تفویض اختیار تصویب طرح جامع مناطق جنگ زده و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر به شورای شهرسازی استان ، بررسی و تصویب طرحها ی تفصیلی شهر ها به عهده همان استانداری و توسط کمیسیون ماده ۵ ، به منظور افزایش سرعت تصویب طرح ها صورت گرفت
– آخرین نگرش در زمینه تحول طرحهای جامع : تهیه طرح جامع شهرستان که از سال ۱۳۷۰ مطرح شده است
– تهیه طرح مطالعات جامع حمل و نقل شهرهای بزرگ کشور با تاسیس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهر های کشور و استقرار دبیرخانه آن در وزارت کشور
– قانون تاسیس شورای عالی جهت تعیین نحوه بررسی و تصویب طرح جامع و تفصیلی : ۱۳۵۱
– قانون تغییر نام : ۱۳۵۳ ( علاوه بر طرح جامع و تفصیلی، طرح هادی و جامع سرزمین تعریف و مرجع تصویب تعیین شده )
– قانون برنامه پنج ساله سوم : تهیه طرح ساماندهی فضا و سکونت گاه های روستایی پیش بینی شد
– اساسنامه بنیاد مسکن مصوبه مجلس : تهیه طرح هادی روستایی مقرر و مرجع تصویب تعیین شده است
– در آیین نامه مربوط به استفاده از اراضی و احداث بنا و تاسیسات خارج از محدوده قانونی شهرها :
به طرح های ناحیه ای اشاره و تصویب نامه وزیران ( سال ۷۳ ) مراجع تعریف ، تهیه و تصویب تعیین شده است.
– مصوبه سال ۷۱ شورای عالی اداری : تهیه طرح آمایش توسط سازمان برنامه و تهیه طرح کالبدی ملی توسط وزارت مسکن به ازای طرح جامع مقرر گردیده است
– طی دو تصویب نامه هیئت وزیران در ۷۱ و ۷۴ : به ترتیب تهیه طرح های شهر های جدید و مجموعه های شهری مقرر و مرجع تصویب مشخص شده است
– قانون نوسازی و عمران شهری : ۱۳۴۷
– آیین نامه استفاده از اراضی و احداث بنا و تاسیسات در خارج از محدوده و حریم شهر ها : ۱۳۵۵
– قانون نظارت بر گسترش شهر تهران : ۱۳۵۲
– قانون تملک آپارتمان ها : ۱۳۴۲
– تفکیک اراضی از ۱۳۴۵ به شهرداری محول گردید
-.نسبت جمعیت شهری و تعداد شهرهای کشور از ۴۷٫۳% و ۳۷۳ شهر به ۵۷% و ۶۴ شهر در سال ۱۳۷۵ افزایش یافته است . پیش بینی برای سال ۱۴۰۰ ؛ ۶۹٫۱% و ۱۹۳۲ شهر
-. طی سالهای اخیر نگرش محدود و موضعی به فضاهای فعالیت و سکونت انسانی منتفی گردیده و ملاحظه همزمان شهر و روستا در ارتباطی ناگسستنی جایگزین شده است و دید آمایشی در کنار دید کالبدی رواج یافته است.
نوسازی : تجدید بنا در محله های موجود
بهسازی : بیشتر به جنبه های اجتماعی می پردازد . اصلاح وضع محله ها را بهسازی میگویند.
نوسازی و بهسازی شهرها از سال ۱۳۱۰ ه.ش. شروع و تا سال ۱۳۲۰ ادامه داشت . سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۵ به علت تلاطم های ناشی از جنگ جهانی دوم نوسازی و بهسازی متوقف میشود از سال ۱۳۴۵ با الحاق چند ماده به قانون شهرداری ها، نوسازی و بهسازی مجددا از سر گرفته میشود.
-. تصویب قانون بلدیه : ۱۲۸۶
– برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۱۲ طرح تعریض معابر انجام شد که این اولین طرح و قانون شهر سازی محسوب میشود این قانون در سال ۱۳۲۰ تحت عنوان قانون توسعه معابر اصلاح گردید. در سال ۱۳۲۱ آیین نامه ساختمانی شهر تهران و گذر ها به تصویب رسید
– واحد شهرسازی در اداره امور شهرداری های وزارت کشور تاسیس گردید : ۱۳۴۱
-.قانون شهرداری ها در سال ۱۳۳۴ به تصویب رسید
– تهیه طرح هادی شهری از سال ۱۳۳۴ به صورت طرح های گذربندی در وزارت کشور و توسط کارشناسان آمریکایی و آلمانی آغاز شد
-.تهیه طرح های هادی از سال ۱۳۵۳ با قانون تغییر نام ، جنبه قانونی یافت . طرح هادی یک طرح ده ساله است و مقیاس آن ۲۰۰۰⁄۱ میباشد.
– تهیه طرح های هادی توسط دفتر فنی استانداری ، سازمان همیاری شهرداری ها و همکاری مشاور انجام میگیرد.
– سازمان همیاری شهرداری ها در سال ۱۳۶۵ تشکیل شد.
– در سال ۱۳۴۳ وزارت آبادانی و مسکن و شورای عالی شهرسازی تاسیس شد.
– اولین شهری که توسط شورای عالی شهرسازی طرح جامعش تصویب شد شهر بندر لنگه بود که در سال ۱۳۴۳ تصویب شد.
– در سال ۱۳۵۱ قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری به تصویب رسید.
-.قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی در سال ۱۳۵۳ به تصویب رسید.
– طرح جامع : برنامه هایی برای کنترل و هدایت رشد شهرها و الگوهای صحیح استفاده از اراضی شهرها می باشد . طرح جامع رشد جمعیت و گسترش فیزیکی شهر در آینده را پیش بینی می کند.
– طرح تفصیلی : بر اساس ضوابط کلی طرح جامع تکلیف هر ملک یا قطعه زمین از نظر کاربری.، تراکم ، ارتفاع و تفکیک ارضی در شهر ، ناحیه ،و محله روشن میشود. وضعیت دقیق شبکه های عبوری در این طرح مشخص میگردد.
– طرح هادی شهری : جهت گسترشآتی شهر ؛نحوه استفاده از زمین های شهری برای عملکردهای مختلف و ارائه راه حل های کوتاه مدت برای شهرهای بدون طرح جامع را شامل میشود.
– ماده ۵ تغییر نام : بررسی و تصویب طرح های تفصیلی در استانداری یا فرمانداری کل توسط کمیسیونی به ریاست استاندار یا فرماندار ، رئیس انجمن شهرستان ، شهردار و نمایندگان وزارت مسکن و نماینده مهندسین مشاور تهیه کننده طرح انجام میگیرد . در ارتباط با شهر تهران بررسی و تصویب طرح تفصیلی بر عهده کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارت مسکن،وزارت کشور ، وزارت نیرو ، سرپرست سازمان محیط زیست ، شهردار تهران یا نماینده تام الاختیار او و رئیس شورای شهر تهران میباشد . محل دبیرخانه کمیسیون در شهرداری و دبیر آن شهردار تهران است.
– طرح ساماندهی شهر تهران در رابطه با تجدید نظر در طرح جامع تهران در سال ۱۳۷۱ تهیه و به تصویب شورای عالی شهرسازی رسید. . این طرح ابتدا به عنوان طرح موقت حفظ و ساماندهی شهر تهران توسط وزارت مسکن در سال ۱۳۶۶ تهیه شد . طرح ساماندهی شهر تهران در سال ۱۳۷۰ به تصویب شورای عالی شهرسازی رسیده و در سال ۱۳۷۰ به تصویب شورای عالی شهرسازی رسیده و در سال ۱۳۷۱ به طرح جامع ساماندهی شهر تهران تغییر نام داد .از این سال با همین نام به اجرا درآمد. در این طرح تهران به ۵ حوزه و ۲۲ منطقه تقسیم شده است.
– قانون شهرداری ها در تاریخ ۱۳۴۳ به تصویب رسید.
– اجرای طرح تفصیلی از طرف شهرداری به مهندسین مشاور واگذار میشود.
– طرح های منطقه ای با مقیاس ۵۰۰۰۰⁄۱ و طرح های جامع شهری با مقیاس ۱۰۰۰۰⁄۱ و طرح های تفصیلی با مقیاس ۲۰۰۰⁄۱ و طرح های اجرایی با مقیاس ۱۰۰⁄۱
– شهرداری تهران در سال ۱۳۵۹ مناطق ۱۲ گانه شهر تهران را به ۲۰ منطقه افزایش داد.
محتوای نظری طرح جامع:
– ضرورت ها و برنامه های افزایش جمعیت – اولویت های ملی و اقتصادی و زیست محیطی بهره وری سرزمین و محدودیت های توسعه ناشی از آن ها – نقش اصلی شهر در حال و آینده
– هماهنگی های عمرانی بخش عمومی و خصوصی
-. طرح های جامع در دوره های ۱۰ ساله تهیه میشوند
مراحل تصویب طرح های هادی شهری :
۱- کمیته فنی استان : شامل معاون عمرانی استاندار ، رئیس دفتر فنی استانداری ،مدیر کل مسکن و شهرسازی استان ، مدیرکل فرهنگ و هنر استان، مدیر کل راه استان و رئیس حفاظت محیط زیست استان
۲- بررسی و تصویب در انجمن شهر
۳- تایید و ابلاغ استاندار
برگرفته شده از وبسایت انجمن طرفداران توسعه بندرانزلی
ارسال دیدگاه
امیر نوری
۱۶ شهریور ۱۳۹۳
نمیخوام بحث رو سیاسی کنم ولی جداََ چرا بعد انقلاب تمام پروژه های اسلامی و توسعه های شهری و استانی و کشوری اعم از عمرانی و آبادی همه مشابهت چشمگیری با پروژه های زمان پهلوی داره که دستور توقف اکثرشون رو داده بودن و حالا با اسمای انقلابی داره اجرا میشه ؟ شعار سازندگی که با پروژه های متخلف داره اجرا و افتتاح میشه به نام مهندسین جوان ایرانی اکثرا طرحای قبل انقلاب هستن که متوقف شده بودن !! کشور ما و استان و شهر ما باید توسعه و سازندگی در مسیر بعد انقلاب داشته باشه و پویایی و توسعه و اجرای به روز و موفقی داشته باشه که درخور شعار سازندگی انقلاب اسلامی باشه
پاسخ